گروه صنعتی آسانسور و پله برقی بهران | آسانسور چیست | تاریخچه آسانسور |
سلام به همهی علاقهمندان به صنعت جذاب آسانسور امیدوارم خوب و عالی باشید.
پیشاپیش ازتون تشکر میکنم که وقت خودتون رو به ما دادین تا با هم در مورد آسانسور بیشتر بدونیم.
خب بریم سراغ سوال همیشگی افرادی که به تازگی وارد صنف آسانسور میشوند؛ و میخوان از پایه همه چیز رو دقیق یاد بگیرن خیلی هم عالیه، بریم که با آسانسور بیشتر آشنا بشیم:
آسانسور چیست ؟
تعریف آسانسور رو (البته یکم علمیتر) اینجوری میگیم:
آسانسور یا بالابر، نوعی وسیله است که برای جابهجایی عمودی افراد، یا کالاها در یک ارتفاع مشخص (مثلا ارتفاع ساختمان یا ارتفاع سازه ) استفاده میشود.
بنظرتون آسانسور از چه بخش هایی تشکیل شده؟ یا به عبارتی مهمترین قسمت های آسانسور چیست؟
به طور کلی اگر بخواهیم بگیم (یعنی خارج از انواع آسانسور و کاربری و …) آسانسور از بخش های زیر تشکیل شده:
- موتور آسانسور
- ریل آسانسور
- کابین آسانسور
- تابلو فرمان آسانسور
که هرکدوم از این بخش ها توضیحات مفصلی دارن که در بخشهای دیگه کامل توضیح دادیم.
قبل از اینکه در مورد قسمتهای مختلف آسانسور توضیح بدیم جالبه که بدونیم این فکر از کجا و چجوری به ذهن بشر رسید و خودش رو از شر پلهها و ارتفاعها خلاص کرد.
همه این ها برمیگرده به صدها سال قبل از میلاد مسیح، بریم که با هم در مورد تاریخچه آسانسور بیشتر بدونیم:
تاریخچه آسانسور
قدمت آسانسور به صدها سال قبل از میلاد مسیح برمیگرده، اولین آسانسور ها ( که البته در ابتدا اسمش آسانسور نبوده و به این سیستم، بالابر یا همچین چیزی میگفتن) توسط سه نیروی انسانها، حیوانات و نیروی آب حرکت میکردند.
خب صد در صد الان به ذهنتون اومده که، اومدن بالابر اختراع کردن که راحت باشن بعد باز از انسانها کار کشیدن !!!؟؟؟
در جواب باید بگم بله دقیقا همینطور بوده و در ابتدا از نیروی انسان ها برای بالا و پایین رفتن آسانسور استفاده میکردند، اما خب زحمتش از اینکه مثلا بخوان یه سنگ و خودشون از کوه بالا ببرن کمتر بوده و در ضمن اینکه جرقههای اولیه در همین حد بوده و اون موقع موتور الکتریکی و برق و …نبوده. پس در همین حد پیشرفت اولیه رو میپذیریم.
خب برگردیم سراغ تاریخچه آسانسور:
طبق نوشته های دوست عزیزمون، جناب ویترویوس (نویسنده، مخترع و معمار رومی ) فکر اینکه حمل یک کالا چطوری راحتر باشه، اولین بار در 236 سال قبل از میلاد مسیح، به ذهن دانشمند معروف ارشمیدس رسید.
ارشمیدس با استفاده از طناب، درام و نیروی انسانی یک سیستم ساده را راهاندازی کرد تا توسط آن اجسام سنگین به ارتفاعهای بالاتر حمل شوند.
دراین سیستم طنابی که به دور درام پیچیده شده بود توسط نیروی انسانی چرخانده میشد، اشیا به سمت بالا حرکت میکردند.
پس از آن رفته رفته افراد از این سیستم برای بالا بردن حیوانات سنگین از مخفی گاههای زیرزمینی به زمین های جنگ استفاده کردند؛ و در بسیاری از کاخ های بزرگ برای حمل غذا بدون ورود خدمه به اتاق شاهزادهها از این سیستم استفاده میکردند.
اما….
کم کم متوجه شدند که این بالابر دوست داشتنی یک سری ایرادات هم داره و خطر جانی هم میتونه داشته باشه (البته آماری از تعداد تلفات دراین مرحله از تکامل آسانسور دردست نیست. )
آسانسورها یا بالابرهای اولیه چه ایراداتی داشتند ؟
میدونم که خیلی ازشما عزیزان حدس هایی زدین، بریم که دقیق ترمشکلات بالابرهای اولیه رو بررسی کنیم:
یکی از مشکلاتی که باعث می شد به این بالابرها برای حمل مسافر اعتماد نکنند این بود که: طنابی که برای این کار استفاده میکردند همان طنابهای کنفی بود که چون تحمل آنچنانی نداشت، خیلی زود پاره میشد و این پارگی ممکن بود زمانی اتفاق بیوفته که که مسافر روی بالابر هست.
و یا با پاره شدن طناب در زمانی که بار روی بالابر بوده، این بار به زمین پرتاب شده و خطر جانی داشته باشد.
دومین مشکل هم این بود که اگر وزن مسافر یا کالایی که داخل بالابرهستند از وزن نیروی بازدارنده (همون وزنه تعادل) بیشتر باشد طناب پاره نمیشد، اما با سنگین شدن بیش از حد یک سمت سقوط دلچسب را در پی داشت.
سقوط معکوس هم البته امکان پذیر بود اگه نمیدونید سقوط معکوس چیست؟
باید بگم که اگر وزن مسافران خیلی کمتر از قسمت وزنه های تعادل باشه و شخص طبقه اول سوار آسانسور بشه، وزنه ها که خیلی سنگینتر هستند با سرعت میان پایین و شخص اول سقوط معکوس میکنه، به سمت آخرین طبقه و بعد از برخورد کابین با آخرین طبقه رها میشه و سقوط مجدد میکنه، به سمت پایین و دیگه بقیهاشم که میدونید خودتون، در سال 1823 انقلاب بزرگی در صنعت آسانسور و بالابر اتفاق افتاد. در این سال دو معمار لندنی به نام های برتون و هومر اولین آسانسور هیدرولیک در بریتانیا را ساختند.
آسانسور هیدرولیکی :
آسانسور هیدرولیکی که معروف به اتاقهای صعود بودند، با نیروی بخار کار میکرد و توانست حمل و نقل کالاها در عمده کارخانهها و معادن را به عهده بگیرد که از همین جا خسته نباشید میگیم بهش، چون کار سختی بوده در اون دوران با توجه به اینکه جزء اولین تکنولوژیها بوده همون اول کلی کار ریختن سرش …
جالبه که بدونید، دوستانمون در لندن بیکار نموندن و از این آسانسور هیدرولیکی هیجانانگیز برای جاذبه گردشگری استفاده کردند.
در آن سال در لندن یک آسانسور هیدرولیکی مخصوص مسافر طراحی کردند که مسافران از نقاط مختلف، برای سوار شدن به این وسیلهی عجیب و غریب به لندن می آمدند؛ و با سوار شدن مسافران به آسانسور هیدرولیکی امکان مشاهده لندن به صورت پانومرا را داشتند، که به نظرم در آن زمان خیییلی جالب بوده که سوار یه وسیله میشدن بالا میرفته بعد کل لندن و میدیدن.
اماااااا…. این آسانسور هیدرولیکی ما در آن سال همچنان امنیت مسافران را تامین نمیکرد. چرا ؟ چون اگر طناب پاره میشد یا به هر دلیلی سقوط اتفاق می افتاد هیچ جلو دارنده و ترمزی نداشت. (همان پاراشوت های امروزی)
بنابراین دانشمندان همچنان به تحقیقات در مورد آسانسور یا بالا بر ادامه دادند، تا این کشف را تکمیلتر کنن.
اولین آسانسور دارای ایمنی :
در سال 1853 یعنی حدود 29 سال بعد، دوست عزیزمون که حتما همهی شما به عنوان بنیانگذار آسانسور میشناسید به نام لیشا گریوز اوتیس، مخترع معروف آمریکایی تحول عظیمی در صنعت آسانسور ایجاد کرد و اولین آسانسور دارای ایمنی را ساخت.
(پس اوتیس مخترع آسانسور یا بالابر نبوده دوستان، اوتیس مخترع اولین آسانسور ایمن در جهان بوده؛ اگر به عکس زیر دقت کنید میبینید که با قطع شدن طناب آسانسور سقوط نکرده، و همه ی حضار در تعجب هستند.)
مکانیسم جدید جلوگیری از سقوط آزاد:
اتیس بعد از کشف این موضوع در سال بعد یعنی در سال 1853 در یک نمایشگاه بین المللی، مکانیسم جدید جلوگیری از سقوط آزاد خود را به نمایش گذاشت.
در این نمایشگاه ابتدا یک فضای کابین مانند را تا یک ارتفاع بالا برد؛ سپس کابل یا همان طنابها را با تبر قطع کرد. !!!!
و همهی حضار در کمال تعجب دیدند با قطع شدن کابل باز هم سقوط اتفاق نیوفتاد؛ و صنعت حمل و نقل عمودی عزیزمون از همین جا رسما پیشرفت خود را آغاز کرد.
اولین آسانسور مسافر بر:
حدود 4 سال بعد از این رونمایی یعنی در سال 1857 اتیس، اولین آسانسور مسافربر جهان را در فروشگاه بزرگی در شهر نیویورک راهاندازی کرد.
آسانسور مسافربر با موتور بخار کار میکرد و میتوانست 5 طبقه را در حدود 1 دقیقه طی کند. (لازم به ذکر است در حال حاضر سرعت حرکت، در هر ثانیه به 3 متر هم میرسد یعنی 5 طبقه در چند ثانیه طی میشود.)
جالب است بدانید آسانسور های برج ایفل نیز در ابتدا با موتورهای بخار کار میکرد.
مشکلات آسانسور که با نیروی بخار آب کار میکرد:
در آن زمان تعداد ساختمان های با طبقات بالا خیلی زیاد نبود، و این آسانسور های با بخار آب بیشتر هدف تفریحی و توریست پذیری داشتند، و گاها برای معادن و کارخانهها استفاده میشد.
حتی شنیده شده در خیلی از انواع اولیه آسانسورهای با نیروی بخار مبلمان داخل فضای آسانسور می گذاشتند، تا در طول مسیر افراد با دیدن منظره لذت ببرند. (به عکس زیر خوب دقت کنید؛ آسانسور مبله. !! )
اما رفته رفته با گسترش تعداد ساختمانهای بلند و روبهرو شدن انسانها با معضل جدیدی به نام “زمان”، استفاده از این آسانسورها با این سرعت اصلا جالب نبود، و نیاز انسان ها آسانسور با سرعت بالاتر هست.
با ورود موتورهای الکتریکی به دنیای آسانسور، پیشرفت این سیستم تحول عظیمی پیدا کرد و با تلاش و تحقیقات دانشمندان عزیزمون به صنعت فوق پیشرفته آسانسور امروزی رسیدیم.