روغن‌کاری آسانسور یکی از مهم‌ترین مراحل در فرآیند نگهداری و سرویس آسانسورهای کششی است. بسیاری از مشکلاتی که در عملکرد آسانسور مشاهده می‌شود – از صداهای غیرعادی گرفته تا توقف‌های ناگهانی یا لرزش‌های شدید – به علت عدم روغن‌کاری مناسب و یا استفاده از روغن نامناسب رخ می‌دهند.
در این مقاله از وب‌سایت تخصصی بهران‌لیفت قصد داریم به صورت جامع به اهمیت روغن‌کاری صحیح، اجزای نیازمند روانکاری، زمان‌بندی اصولی، نوع روغن مناسب و نکات مهم ایمنی در این فرآیند بپردازیم.
چرا روغن‌کاری در آسانسور اهمیت دارد؟
تمام سیستم‌های مکانیکی که دارای قطعات متحرک هستند، برای عملکرد روان، نیاز به روانکاری دارند. در آسانسورهای کششی، به ویژه در آسانسورهای مجهز به موتورگیربکس، تماس بین قطعات فلزی مختلف، اصطکاک زیادی ایجاد می‌کند. اگر این اصطکاک کنترل نشود، منجر به استهلاک سریع، افزایش صدای کارکرد، کاهش عمر مفید قطعات و حتی بروز خطرات ایمنی خواهد شد.
از جمله مزایای روغن‌کاری صحیح می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش سایش قطعات مکانیکی
کاهش اصطکاک و در نتیجه کاهش مصرف انرژی
کاهش صدای حرکت کابین
افزایش نرمی حرکت و توقف
بهبود عملکرد سیستم ترمز و سیستم راهنما
جلوگیری از گرم شدن بیش از حد موتور یا گیربکس
افزایش عمر مفید آسانسور و کاهش هزینه‌های نگهداری
کدام بخش‌های آسانسور نیاز به روغن‌کاری دارند؟
روغن‌کاری در آسانسور، تنها مربوط به یک یا دو قطعه خاص نیست، بلکه طیف گسترده‌ای از قطعات مکانیکی را در بر می‌گیرد. در ادامه به مهم‌ترین اجزایی که نیاز به روغن‌کاری دوره‌ای دارند اشاره می‌کنیم:
1. ریل‌های راهنمای کابین و وزنه تعادل
ریل‌ها مسیر حرکت عمودی کابین و وزنه تعادل را مشخص می‌کنند. اگر ریل‌ها به‌درستی روغن‌کاری نشوند، حرکت کابین سخت، پرصدا و غیرایمن خواهد بود. برای روانکاری ریل‌ها از روغن مخصوص ریل با ویسکوزیته پایین استفاده می‌شود. در بعضی مدل‌ها، از روغن‌دان‌های اتوماتیک نیز استفاده می‌شود تا به صورت یکنواخت ریل‌ها را چرب نگه دارد.
2. کفشک‌های لغزشی یا غلطکی
کفشک‌ها نقش مهمی در حرکت نرم و بدون لرزش کابین دارند. این قطعات که به کابین و وزنه تعادل متصل هستند، در تماس مستقیم با ریل بوده و باید با روغن مناسب روانکاری شوند تا از سایش ریل جلوگیری شود.
3. موتور گیربکس
در موتورهای گیربکس‌دار، چرخ‌دنده‌های داخلی نیاز به روغن‌کاری دائم دارند. در صورت کاهش سطح روغن گیربکس، سیستم تحت فشار بیشتری قرار گرفته و احتمال آسیب جدی به موتور افزایش می‌یابد. سطح روغن باید به‌صورت دوره‌ای بررسی و در صورت نیاز، تعویض یا شارژ شود.
4. یاتاقان‌ها و فلکه کششی
فلکه‌ها در حرکت سیم‌بکسل‌ها نقش دارند و اگر روانکاری نشوند، باعث ایجاد اصطکاک بیش از حد، نویز یا حتی پارگی سیم‌بکسل خواهند شد. روغن‌کاری یاتاقان‌ها معمولاً با گریس‌های صنعتی انجام می‌شود.
5. درب کابین و طبقات
لولاها، مکانیزم قفل، قرقره‌ها و چرخ‌دنده‌های داخل سیستم درب نیز باید به‌صورت منظم چرب شوند. این کار باعث می‌شود درب‌ها به‌راحتی و بی‌صدا باز و بسته شوند و عمر موتور درب افزایش یابد.
برنامه زمانی روغن‌کاری آسانسور
انجام روغن‌کاری به موقع، به اندازه‌ی خود عمل روغن‌کاری اهمیت دارد. بر اساس استانداردهای نگهداری آسانسور، زمان‌بندی پیشنهادی برای روغن‌کاری به شرح زیر است:
روغن‌کاری ریل‌ها و کفشک‌ها: هر ۱ تا ۲ ماه یک‌بار
بررسی سطح روغن موتور گیربکس: هر ۳ تا ۶ ماه
روغن‌کاری درب‌ها و قفل‌ها: هر ۶ ماه
بازرسی کامل روغن‌کاری در سرویس سالیانه: الزامی
توجه: در آسانسورهایی که تردد بالا دارند (مثلاً در بیمارستان‌ها، پاساژها یا برج‌های مسکونی بزرگ)، فواصل سرویس باید کوتاه‌تر در نظر گرفته شود.
نکات ایمنی و حرفه‌ای در روغن‌کاری آسانسور
هرگز روغن‌کاری را به افراد غیرمتخصص نسپارید. حتی استفاده اشتباه از یک نوع روغن می‌تواند خسارت جدی ایجاد کند.
از نشت یا چکه کردن روغن روی کف چاهک یا تجهیزات الکتریکی جلوگیری کنید.
روغن بیش از حد نیز به اندازه نبود روغن خطرناک است. ممکن است موجب آلودگی سیم‌بکسل‌ها و کاهش عملکرد ترمز شود.
از مواد قابل اشتعال در فضای بسته موتورخانه یا چاه آسانسور استفاده نکنید.
قبل از روغن‌کاری، قطعه را کاملاً تمیز کرده و روغن قبلی را پاک کنید.
نتیجه‌گیری
روغن‌کاری صحیح در آسانسور، فرآیندی استراتژیک در حفظ سلامت، عملکرد روان و ایمنی سیستم آسانسور محسوب می‌شود. با رعایت اصول استاندارد در روانکاری و استفاده از روغن‌های تخصصی، می‌توان از استهلاک سریع قطعات جلوگیری کرد، صدای حرکت کابین را کاهش داد و از خرابی‌های ناگهانی جلوگیری نمود.
شرکت آسانسور و پله برقی بهران، به عنوان یکی از پیشگامان صنعت آسانسور ایران، همواره بر سرویس و نگهداری اصولی تأکید داشته و با ارائه قطعات استاندارد، مشاوره تخصصی و تیم خدمات فنی مجرب، آماده پشتیبانی از شما مشتریان گرامی است.
تماس با ما
جهت کسب اطلاعات بیشتر یا دریافت مشاوره رایگان در خصوص انتخاب آسانسور و پله‌برقی بهران، اکنون با ما تماس بگیرید یا از طریق فروشگاه اینترنتی ما سفارش خود را ثبت کنید.
