سلام و وقت بخیر خدمت همه ی همراهان عزیز بهران ، در این مقاله میخواهیم در مورد آسانسور و تاریخچه آسانسور بیششتر بدونیم
قبل از هرچیز یک توضیح کوتاه درمورد آسانسور :
آسانسور چیست ؟
تعریف آسانسور :
آسانسور یا بالابر ، نوعی وسیله است برای جا به جایی عمودی افراد ،یا کالاها در یک ارتفاع مشخص(مثلا ارتفاع ساختمان یا ارتفاع سازه )،
آسانسور از چه بخش هایی تشکیل شده ؟ یا به عبارتی مهمترین قسمت های آسانسور چیست ؟
به طور کلی اگر بخواهیم در مورد بخش های اصلی آسانسور بنویسیم (یعنی خارج از انواع آسانسور و کاربری و …) آسانسور از بخش های زیر تشکیل شده است :
- موتور آسانسور
- ریل آسانسور
- کابین آسانسور
- تابلوفرمان آسانسور
که هرکدوم از این بخش ها توضیحات مفصلی دارن که در بخش های دیگه کامل توضیح دادیم .
اما…
اینکه این فکر از کجا و چجوری به ذهن بشر رسید و خودش رو از شر پله ها و ارتفاع ها خلاص کرد برمیگرده به صدها سال قبل از میلاد مسییح
بریم که با هم در مورد تاریخچه آسانسور بیشتر بدونیم :
تاریخچه آسانسور
قدمت آسانسور به صدها سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد.
و اولین آسانسور ها ( که البته در ابتدا به آن ها آسانسور نمیگفتند و بالابر نام داشت ) توسط سه نیروی انسان ها
،حیوانات و نیروی آب حرکت میکردند .
طبق نوشته های دوست عزیزمون ، جناب ویترویوس (نویسنده ، مخترع و معمار رومی ) ، فکر اینکه حمل یک کالا
چطوری راحت تر باشه ، اولین بار در سال 236 قبل از میلاد مسیح ، به ذهن دانشمند معروف ارشمیدس رسید .
ارشمیدس با استفاده از طناب ، درام و نیروی انسانی یک سیستم ساده را راه اندازی کرد تا توسط آن اجسام سنگین به
ارتفاع های بالاتر حمل شوند .
دراین سیستم ، طنابی که به دور درام پیچیده شده بود توسط نیروی انسانی چرخانده میشد و اشیا به سمت بالا حرکت
میکردند .
پس از آن رفته رفته افراد از این سیستم برای بالا بردن حیوانات سنگین از مخفی گاه های زیر زمینی به زمین های جنگ
استفاده کردند و در بسیاری از کاخ های بزرگ برای حمل غذا بدون ورود خدمه به اتاق شاهزاده ها از این سیستم
استفاده میکردند .
اما….
کم کم متوجه شدند که این بالابر دوست داشتنی یک سری ایرادات هم داره و خطر جانی هم میتونه داشته باشه (البته
آماری ازتعداد تلفات دراین مرحله از تکامل آسانسوردردست نیست 😊)
آسانسورها یا بالابر های اولیه چه ایراداتی داشتند ؟
میدونم که خیلی ازشما عزیزان حدس هایی زدین،بریم که دقیق ترمشکلات بالابرهای اولیه رو بررسی کنیم :
یکی از مشکلاتی که باعث می شد به این بالابرها برای حمل مسافر اعتماد نکنند این بود که : طنابی که برای این کار
استفاده می کردند همان طنابهای کنفی بود که چون تحمل آنچنانی نداشت ، خیلی زود پاره میشد و این پارگی ممکن
بود زمانی اتفاق بیوفته که که مسافر روی بالابر هست و….
و یا با پاره شدن طناب در زمانی که بار روی بالابر بوده ، این بار به زمین پرتاب شده و خطر جانی داشته باشد .
دومین مشکل هم این بود که اگر وزن مسافر یا کالایی که داخل بالابرهستند از وزن نیروی بازدارنده (وزنه تعادل الان )
بیشتر باشد طناب پاره نمیشد ، اماااا با سنگین شدن بیش از حد یک سمت سقوطی دلچسب را در پی داشت ( سقوط
معکوس هم البته امکان پذیر بود اگه نمیدونید سقوط معکوس چیست؟ باید بگم که اگر وزن مسافران خیلی کمتر از
قسمت وزنه های تعادل باشه و شخص طبقه اول سوار آسانسور بشه ، وزنه ها که خیییییلی سنگین تر هستند با
سررررعت میان پایین و شخص اول سقوط معکوس میکنه به سمت آخرین طبقه و بعد از برخورد کابین با آخرین طبقه ،
رها میشه و سقوط مجدد میکنه به سمت پایین و دیگه بقیه اشم که میدونید خودتون ..
در سال 1823 انقلاب بزرگی در صنعت آسانسور و بالابر اتفاق افتاد . در این سال دو معمار لندنی به نام های برتون و
هومر اولین آسانسور هیدرولیک در بریتانیا را ساختند .
این آسانسور هیدرولیکی که معروف به اتاق های صعود بودند ، با نیروی بخار کار میکرد و توانست حمل و نقل کالاها
در عمده کارخانه ها و معادن را به عهده بگیرد که از همین جا خسته نباشید میگیم بهش چون کار سختی بوده دراون
دوران با توجه به اینکه جزء اولین تکنولوژی ها بوده همون اول کلی کار ریختن سرش …
جالبه که بدونید ، دوستانمون در لندن بیکار نموندن و از این آسانسورهیدرولیکی هیجان انگیز برای جاذبه گردشگری
استفاده کردند.
در آن سال در لندن یک آسانسور هیدرولیکی مخصوص مسافر طراحی کردند که مسافران از نقاط مختلف برای سوار
شدن به این وسیله ی عجیب و غریب به لندن می آمدند و با سوار شدن مسافران به آسانسور هیدرولیکی امکان
مشاهده لندن به صورت پانومرا را داشتند که به نظرم در آن زمان خیییلی جالب بوده که سوار یه وسیله میشدن بالا
میرفته بعد کل لندن و میدیدن .
اماااااا…. این آسانسور هیدرولیکی ما در آن سال همچنان امنیت مسافران را تامین نمیکرد. چرا ؟ چون اگر طناب پاره
میشد یا به هر دلیلی سقوط اتفاق می افتاد هیچ جلودارنده و ترمزی نداشت
بنابر این دانشمندان همچنان به تحقیقات در مورد آسانسور یا بالا بر ادامه دادند تا این کشف را تکمیل تر کنن.
اولین آسانسور دارای ایمنی :
در سال 1853 یعنی حدود 29 سال بعد ، دوست عزیزمون که حتما همه ی شما به عنوان بنیان گذار آسانسور میشناسید
به نام لیشا گریوز اوتیس ، مخترع معروف آمریکایی تحول عظیمی در صنعت آسانسور ایجاد کرد و اولین آسانسور
دارای ایمنی را ساخت .
(پس اوتیس مخترع آسانسور یا بالابر نبوده دوستان ، اوتیس مخترع اولین آسانسورایمن در جهان بوده )
اتیس بعد از کشف این موضوع در سال بعد یعنی در سال 1853 در یک نمایشگاه بین المللی، مکانیسم جدید جلوگیری
از سقوط آزاد خود را به نمایش گذاشت .
در این نمایشگاه اتیس ابتدا یک فضای کابین مانند را تایک ارتفاع بالا برد و سپس کابل یا همان طناب ها را با تبر قطع
کرد !!!!
و همه ی حضار در کمال تعجب دیدند با قطع شدن کابل باز هم سقوط اتفاق نیوفتاد و صنعت حمل و نقل عمودی
عزیزمون از همین جا رسما پیشرفت خود را آغاز کرد .
حدود 4 سال بعد از این رونمایی یعنی در سال 1857 ، اتیس اولین آسانسور مسافر بر جهان را در فروشگاه بزرگی در
شهر نیویورک راه اندازی کرد
این آسانسور مسافر بر با موتور بخار کار میکرد و میتوانست 5 طبقه را در حدود 1 دقیقه طی کند (لازم به ذکر است در
حال حاضر سرعت حرکت در هر ثانیه به 3 متر هم میرسد یعنی 5 طبقه در چند ثانیه طی میشود )
جالب است بدانید آسانسور های برج ایفل نیز در ابتدا با موتورهای بخار کار میکرد ..ادامه ی مطلب
تا اینجا متوجه شدیم که اولین آسانسور ایمنی را جناب اتیس به جامعه بشری هدیه دادند. اما این آسانسور که با
نیروی بخار آب کار میکرد هم مشکلات بزرگی داشت :
در آن زمان تعداد ساختمان های با طبقات بالا خیلی زیاد نبود ، و این آسانسور های با بخار آب بیشتر هدف تفریحی و
توریست پذیری داشتند و گاها برای معادن و کارخانه ها استفاده میشد .
حتی شنیده شده در خیلی از انواع اولیه آسانسورهای با نیروی بخار مبلمان داخل فضای آسانسور می گذاشتند ، تا در
طول مسیر افراد با دیدن منظره لذت ببرند .
اولین کابین آسانسور که به علت سرعت حرکت بسیار آرام دارای صندلی میباشد
اما رفته رفته با گسترش تعداد ساختمان های بلند و رو به رو شدن انسان ها با معضل جدیدی به نام “زمان” ،
استفاده از این آسانسورها با این سرعت اصلا جالب نبود و نیاز انسان ها آسانسور با سرعت بالاتر هست.
و این چنین شد که همه دانشمندان دست به کار شدند تا به صنعت فوق پیشرفته امروز رسیدیم 😊
